De eerste weken

Veel scholen bieden je bij de start, voorafgaand aan je eerste lessen, een kennismakingsmoment of -handreiking aan, waarin ze je wegwijs maken in de school. Op basis van de ervaringen van onze overstappers, raden we je aan om op dit moment in ieder geval de volgende dingen te doen:

Leer je begeleider(s) op school kennen en bespreek samen:

• Wat het betekent om docent in opleiding te zijn en welke begeleiding daarbij geboden wordt;

• Hoe de jaarplanning van de stof en de toetsen eruitzien;

• Wat de belangrijkste afspraken uit het schoolbeleid zijn;

• Hoe praktische zaken, zoals je e-mailadres, sleutels, inloggegevens voor het leerlingvolgsysteem en de wifi en kopieerpas geregeld zijn.

Maak kennis met aankomende collega’s in je sectie en vraag hen naar:

• Het materiaal (Powerpoints, opdrachten, etc.) dat al beschikbaar is voor de klassen die je les gaat geven;

• De lesmethode die gebruikt wordt en hoe je die via school kunt aanschaffen;

• De locatie van de lokalen waar je lesgeeft.

Loop een aantal dagdelen mee met een klas en/of een collega uit de sectie om een beeld te vormen van de leerlingen en de wijze waarop je collega’s les geven.

Sommige overstappers geven hem al vóór de opleiding start, anderen nadat ze een tijdje de kunst bij hun begeleiders hebben kunnen afkijken. Wanneer je hem ook geeft, een eerste les staat garant voor een bijzonder gevoel: een klas vol nieuwe leerlingen, je eerste uitleg op een digibord, de eerste vragen, het geroezemoes in de klas en een schoolbel die je overvalt of misschien wel een beetje redt.

Onze overstappers vertellen je in onderstaande video openhartig over hoe hun eerste les met vallen en opstaan verliep. In de eerste video zie je een compilatie van hun tips. In de video’s van Annelies, Stefan en Gerjan vind je meer verdieping daarop. Kijk hierbij goed wat voor jou, jouw klas en school werkt en past.

Een goede voorbereiding is volgens onze overstappers meer dan het halve werk: het geeft jezelf en je klas rust, helderheid en vertrouwen. Tegelijkertijd gebeurt het ook mét een goede voorbereiding vaak genoeg dat de les toch net wat anders loopt dan je had verwacht… Hoe ga je daarmee om? Hoe maak je goed kennis met je leerlingen? Hoe geef je heldere uitleg? Hoe zorg je voor vertrouwen en veiligheid in de les? En wat doe je bij lastige situaties? Isabel, Stefan, Thomas, Ingrid, Annelies, Andrea, Koen, Henry, Gerjan en Maxime vertellen je er alles over in de onderstaande video’s.

In een goede voorbereiding van je eerste weken kan het kennismaken met je leerlingen niet ontbreken: hoe ziet hun leefwereld eruit? Wat vinden zij belangrijk in hun onderwijs? In de onderstaande video’s interviewden we al een aantal leerlingen over deze vragen.

Benieuwd naar meer video’s? Bekijk dan De videoreeks De leerling, gemaakt door het Onderwijsloket. Hierin vertellen leerlingen o.a. over hun favoriete docenten en wat leraren vooral zouden moeten leren in de opleiding. In deze videoreeks vind je ook interviews met zorgexperts. Bijvoorbeeld over de preventieve zorg op scholen en de vragen waarvoor je bij hen terecht kan. Tot slot interviewde het Onderwijsloket ook leraren over de leefwereld van hun leerlingen en hun contact met ouders.

Soms krijg je in én buiten de klas te maken met situaties die je op de proef stellen. In een paar seconden moet je bepalen, ga ik ingrijpen en zo ja, hoe dan? In deze video vertellen meerdere overstappers hoe zij deze situaties aanpakten.

Alle overstappers waren het erover eens: werken als docent en tegelijkertijd leren op school en in je opleiding is een uitdagende combinatie. Waar haal je voldoening uit en wat geeft energie? Hoe houd je de balans tussen je werk, je opleiding en je privéleven? Hoe stel je prioriteiten? En wat doe je als het toch te veel wordt?

In je eerste periode als docent ben je vooral bezig met je klassen, de lessen en de toetsen. Er zijn daarnaast nog veel meer werkzaamheden die je als docent kunt vervullen. Hier kun je je op oriënteren, zodat je weet wat je interessant vindt en past bij je kwaliteiten. Toch geven veel overstappers aan dat focus op het (leren) lesgeven belangrijk is. Kijk dus ook goed wanneer het voor jou past om andere rollen te gaan vervullen. Denk hierbij aan:

• Het mentorschap;

• De begeleiding van excursies;

• Het coördineren van de buitenlandreizen;

• Het ontwikkelen van nieuw onderwijs voor je eigen vak of op interdisciplinaire thema’s zoals burgerschap of duurzaamheid;

• Het leiden van de sectie;

• Het verbinden van de school aan de buitenwereld;

• Het vertegenwoordigen van collega’s in de medezeggenschapsraad van de school of het schoolbestuur.

Deze rollen zijn vaak interessant en waardevol voor je ontwikkeling en het nog beter leren kennen van je leerlingen, het onderwijs, de school of de omgeving. Thomas geeft je in zijn video een inkijkje in zijn werkzaamheden naast het lesgeven.