Je hebt Javascript nodig om deze website te kunnen gebruiken. Pas je browserinstellingen in om verder te gaan!

Geschiktheidsonderzoek

Wanneer je je bevoegdheid wilt halen via een zij-instroom traject, moet je een assessment, ook wel geschiktheidsonderzoek genoemd, doorlopen. In deze gids lees je wat dit onderzoek inhoudt en hoe je je kunt voorbereiden.

25 minuten
  • 4 secties
  • 5 video's
  • 2 podcasts
In deze gids

Wat is een geschiktheidsonderzoek?

Het geschiktheidsonderzoek is een assessment dat je doorloopt wanneer je met een ‘zij-instroom in het beroep’ traject je bevoegdheid wil halen.

Zodra je een aanstelling hebt als ‘zij-instromer in het beroep’ bij een school, vraagt het schoolbestuur een geschiktheidsonderzoek aan bij een lerarenopleiding.

Hiermee wil de lerarenopleiding samen met jou drie vragen beantwoorden:

  • Kun je direct zelfstandig voor de klas staan?
  • Kun je binnen twee jaar je bevoegdheid halen?
  • Zo ja, welke scholing en begeleiding is daarbij nodig?
 

In onderstaande video’s delen overstappers hun tips en ervaringen rondom het geschiktheidsonderzoek.

Hoe is het onderzoek opgebouwd?

Het geschiktheidsonderzoek bestaat over het algemeen uit drie onderdelen.

Let op: de precieze invulling van het onderzoek kan per onderwijsinstelling verschillen. In de onderstaande paragraaf ‘wat betekent dit voor jou?’ kun je snel en eenvoudig deze specifieke informatie vinden. Zo maakt bij sommige universiteiten een intakegesprek of toelatingsonderzoek onderdeel uit van het geschiktheidsonderzoek. Bij andere universiteiten vindt deze check voorafgaand aan het onderzoek plaats. Ook de invulling van het portfolio en de lesobservatie kan per universiteit anders zijn.

  1. Een portfolio: je portfolio geeft een overzicht van al je relevante studie- en werkervaring. Meestal is dit een combinatie van de diploma’s die je hebt gehaald én de bewijzen van relevante competenties voor het beroep van docent, die je hebt opgedaan door werkervaring of nevenactiviteiten, zoals het coachen van een sportteam. Soms bevat het portfolio ook je motivatie om in het onderwijs te werken. In onderstaande video ‘Geschiktheidsonderzoek: het portfolio’ geven assessoren je een inkijkje in wat zij voor de samenstelling van je portfolio belangrijk vinden.
  1. Een les (ook wel lesobservatie genoemd): je geeft hierbij een les aan een klas. Deze les wordt geobserveerd door assessoren. Vaak gebeurt dit in de klas, soms observeren de assessoren je les op video. Het kan natuurlijk gebeuren dat er tijdens deze les dingen anders lopen dan je hoopte of dat jij je dag niet hebt. De assessoren vertellen in de video ‘Geschiktheidsonderzoek: de les’ wat je dan kan doen.
  1. Een reflectiegesprek en/of criteriumgericht interview: na de observatie vindt een reflectiegesprek en/of criteriumgericht interview plaats. In sommige gevallen worden deze los van elkaar georganiseerd. Aan de hand van de bekwaamheidseisen van een docent gaan de assessoren met je in gesprek over de mate waarin je over deze bekwaamheden beschikt. Dat doen ze op basis van je portfolio, de les en jouw toelichting en reflectie hierop. In de video ‘Geschiktheidsonderzoek: het criteriumgericht interview / reflectiegesprek’ geven assessoren aan waar zij tijdens dit gesprek op letten.
 

Vanaf het moment dat je jouw portfolio inlevert, is de doorlooptijd van het onderzoek ongeveer twee maanden.

 

Wat is de uitkomst van het onderzoek?

Na het geschiktheidsonderzoek zijn er twee uitkomsten mogelijk:

  • Je bent geschikt om te starten met het zij-instroomtraject. In dat geval ontvang je een geschiktheidsverklaring. Daarin staat dat je voor de duur van het zij-instroomtraject zelfstandig voor de klas mag staan. Ook staat de mate van scholing en begeleiding beschreven die je nodig hebt om aan de bekwaamheidseisen te gaan voldoen. De assessoren leggen hun bevindingen vast in een rapportage en bespreken deze met je, waarna het het rapport definitief wordt vastgesteld. Op basis van deze rapportage kan de lerarenopleiding een opleidingsplan samenstellen voor de benodigde scholing.
  • Je bent niet geschikt bevonden. Je krijgt dan geen geschiktheidsverklaring en kunt niet starten met het zij-instroomtraject. Je kunt wel via een andere route je bevoegdheid halen.

Wettelijk gezien is het mogelijk om een geschiktheidsonderzoek te herkansen. Het kan wel zo zijn dat het assessmentcentrum of de lerarenopleiding hier specifieke regels over heeft opgesteld. Informeer hiervoor bij de instelling waar je je opleiding gaat volgen.

 
 

Wat betekent dit voor jou?

Zoals we al benoemden kan de precieze invulling van het geschiktheidsonderzoek per onderwijsinstelling verschillen. Kies hieronder de universiteit waar jij je opleiding gaat volgen. Vervolgens verschijnen zowel de informatie en linkjes, als de formats die voor jouw specifieke geschiktheidsonderzoek gelden. Heb je vragen? Neem dan contact op met de lerarenopleiding van je universiteit. Je vindt bij elke universiteit een link naar de directe pagina van de lerarenopleiding.

De opzet en opbouw van de geschiktheidsonderzoeken wordt door de assessmentcentra continue doorontwikkeld. Check daarom altijd de benoemde website voor de laatste actuele informatie.

 

Kies hieronder bij welke universiteit jij het geschiktheidsonderzoek gaat doen:

Onze podcasts waarin geschiktheidsonderzoek aan bod komt

Content van anderen over geschiktheidsonderzoek

Het Onderwijsloket

Het Onderwijsloket

luisteren
lezen

Het platform met met alle informatie over werken als leraar in het onderwijs.

Bekijk bijvoorbeeld het overstapverhaal van Ralph Meulenbroeks of check de kennisbank voor een antwoord op al je overstapvragen

Naar onderwijsloket.com
📚Ken jij een goede bron die ontbreekt in dit overzicht? Laat het ons weten!Voeg jouw bron toe
Module de zorgexpertsModule de leerlingGrote PauzeHet OnderwijsloketHandreiking hybride docentschapMijn eerste jaar voor de klasOverstappenZin in lesgevenZijwaarts de klas inLeraar24Platform Hybride docentschapTjipcastKlassenKlasse
KlasseKlassenTjipcastPlatform Hybride docentschapLeraar24Zijwaarts de klas inZin in lesgevenOverstappenMijn eerste jaar voor de klasHandreiking hybride docentschapHet OnderwijsloketGrote PauzeModule de leerlingModule de zorgexperts
Alle content van anderen

Volg ook een van onze andere gidsen

De eerste weken

In de eerste weken op school maak je kennis met jouw nieuwe wereld als docent. Je leert leerlingen en collega’s kennen, geeft les en ontdekt de school. Wat kun je allemaal doen om je daarop voor te bereiden?

  • Hoe ziet mijn week er straks uit?
  • Wat vraag ik tijdens mijn eerste inwerkdag?
  • Hoe bereid ik mijn eerste lessen voor?
  • Hoe presenteer ik me als nieuwkomer in de school?
volg gids

Hybride docentschap

Als hybride docent combineer je je functie in het onderwijs met een baan bij een andere werkgever. Het kan soms best een uitdaging zijn om alle ballen in de lucht te houden bij beide werkgevers.

  • Hoe ga ik om met alle vergaderingen, ouderavonden en uitjes?
  • Hoe combineer ik mijn beide banen en houd ik balans?
  • Hoe maak ik goede afspraken over mijn rooster en begeleiding?
volg gids

© 2024. Alle rechten voorbehouden